วันที่ 28 มิถุนายน 2568 เวลา 13.20 น.ที่โรงเรียนแม่จันวิทยาคม อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย นางสาวแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี พบปะกลุ่มชาติพันธุ์ที่ได้รับสัญชาติไทย ตามมติคณะรัฐมนตรีเรื่องการให้สัญชาติกับกลุ่มชาติพันธ์ุที่มีหลักเกณฑ์ครบถ้วนตามกฎระเบียบของกระทรวงมหาดไทยโดยมีนางสาวธีรรัตน์ สำเร็จวาณิชย์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย รักษาราชการแทนรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย นายอัครา พรหมเผ่า และนาย อิทธิ ศิริลัทธยากรรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายอรรษิษฐ์ สัมพันธรัตน์ ปลัดกระทรวงมหาดไทย พร้อมด้วย นายไชยวัฒน์ จุนถิระพงศ์ อธิบดีกรมการปกครอง นายภาสกร บุญญลักษม์ อธิบดีกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย และนายชรินทร์ ทองสุข ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย เข้าร่วมด้วย

นายกรัฐมนตรีได้รับฟังรายงานความคืบหน้าการดำเนินงานแก้ไขปัญหาสถานะบุคคลและบุคคลไร้รัฐจากกรมการปกครอง โดยมีการชี้แจงว่ารัฐบาลได้เร่งรัดการแก้ไขปัญหาให้ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมายหลัก ได้แก่ บุคคลที่อพยพเข้ามาในราชอาณาจักรก่อนปี พ.ศ. 2542 ซึ่งได้มีการจัดทำทะเบียนประวัติไว้แล้ว จำนวน 340,101 คน และบุตรของบุคคลกลุ่มดังกล่าวอีก 143,525 คน

โดยผู้ที่เข้าข่ายสามารถยื่นขอแก้ไขสถานะได้ต้องเป็นชนกลุ่มน้อยหรือกลุ่มชาติพันธุ์ที่เคยได้รับการจัดทำทะเบียนประวัติไว้แล้ว หรือผ่านการสำรวจเพิ่มเติมระหว่างปี พ.ศ. 2548–2554 รวมถึงผู้ที่ตกหล่นจากการสำรวจภายในปี พ.ศ. 2554 โดยผู้ยื่นต้องมีคุณสมบัติตามที่กฎหมายกำหนด อาทิ พำนักอยู่ในประเทศไทยต่อเนื่องไม่น้อยกว่า 15 ปี ไม่มีสัญชาติอื่น มีเลขประจำตัว 13 หลัก และมีความประพฤติดี

สำหรับการยื่นคำร้อง ผู้มีภูมิลำเนาในกรุงเทพมหานคร สามารถยื่นคำร้อง ต่อผู้อำนวยการ สำนักกิจการความมั่นคงภายใน ที่กรมการปกครอง ส่วนในส่วนภูมิภาคหรือจังหวัดต่าง ๆ สามารถยื่นคำร้อง ต่อนายอำเภอ ณ ที่ว่าการอำเภอ โดยต้องใช้เอกสารประกอบ ได้แก่ สำเนาทะเบียนบ้าน/ทะเบียนประวัติ และบัตรประจำตัวที่มีเลขประจำตัว 13 หลัก

ทั้งนี้ นายกรัฐมนตรีได้ติดตามและรับทราบ Timeline การดำเนินงานที่สำคัญอย่างต่อเนื่อง อาทิ การประชุมร่วมระหว่างรัฐบาล กรมการปกครอง และสภาความมั่นคงแห่งชาติในต้นเดือนกรกฎาคม 2567 เพื่อกำหนดแนวทางแก้ไขอย่างเป็นระบบ การประกาศนโยบายลดขั้นตอนเมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2567 ซึ่งได้ลดระยะเวลาพิจารณาจาก 270 วัน เหลือเพียง 5 วัน รวมถึงการเห็นชอบหลักเกณฑ์ใหม่ของคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 29 ตุลาคม 2567 ที่มอบอำนาจให้นายอำเภอพิจารณาอนุมัติได้โดยตรง

ต่อมา เมื่อวันที่ 2 เมษายน 2568 นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ได้ร่วมลงนามในประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การให้สถานะคนต่างด้าวที่เข้าเมืองโดยชอบด้วยกฎหมายและมีถิ่นที่อยู่ในราชอาณาจักรไทย ตามพระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 และประกาศดังกล่าวได้เผยแพร่ในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม 2568 โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 28 มิถุนายน 2568 เป็นต้นไป

โอกาสนี้ นายกรัฐมนตรีได้มอบบัตรประชาชนให้กับผู้ได้รับสัญชาติไทย พร้อมกล่าวว่าวันนี้รู้สึกดีใจและเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ได้มีโอกาสมาพบกับทุกคนอีกครั้ง และมาประกาศข่าวดีที่สำคัญ คือ พี่น้องทุกคนมีสิทธิที่จะยื่นขอรับรองสถานะเพื่อให้ได้รับบัตรประจำตัวประชาชน และได้รับสิทธิในฐานะคนไทยอย่างเสมอภาค และร่วมกันพัฒนาชาติไทย

“จำได้ว่าเมื่อประมาณ 3 ปีก่อน เคยลงพื้นที่พบพี่น้องกลุ่มชาติพันธุ์ และได้รับฟังเรื่องราวความเดือดร้อนที่ไม่มีบัตรประชาชน ทำให้ไม่สามารถเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐานและสวัสดิการของรัฐได้ วันนั้นดิฉันฟังแล้วรู้สึกสะเทือนใจมาก และตั้งใจไว้ว่าจะผลักดันให้เกิดการแก้ไขปัญหานี้อย่างเป็นรูปธรรม จนเป็นผลสำเร็จในวันนี้” นายกรัฐมนตรี กล่าว

นายกรัฐมนตรีย้ำว่ารัฐบาลได้ดำเนินนโยบายเพื่อแก้ปัญหาให้กับพี่น้องมาอย่างต่อเนื่อง มีการลดขั้นตอน ลดระยะเวลาการพิจารณาเหลือเพียง 5 วัน จากเดิมที่ต้องรอเป็นเวลานาน ซึ่งขณะนี้เรื่องดังกล่าวได้ผ่านความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีแล้ว และกำลังจะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 30 มิถุนายนนี้

นายกรัฐมนตรีกล่าวอีกว่า อยากเห็นพี่น้องสามารถเดินทางได้อย่างมั่นใจ มีบัตรประชาชน มีสิทธิในการรับบริการจากรัฐ และได้รับการยอมรับในฐานะประชาชนของประเทศนี้อย่างเสมอภาคและมีศักดิ์ศรี

ต่อมานายกรัฐมนตรี ได้โพสต์ข้อความผ่านสื่อสังคมออนไลน์ว่า

“ขอแสดงความยินดีจากหัวใจค่ะ ❤️กับพี่น้องกลุ่มชาติพันธุ์ ที่รอคอยการแก้ไขปัญหาสัญชาติและการรับรองสถานะ 

30 มิถุนายนนี้ การรอคอยอันยาวนานกำลังจะสิ้นสุดลงค่ะ

ที่ผ่านมาประเทศไทยมีพี่น้องกลุ่มชาติพันธุ์ที่รอการพิสูจน์สัญชาติและสถานะอยู่มากกว่า 480,000 คน โดยที่ในจังหวัดเชียงรายมีผู้รอการพิสูจน์สิทธิกว่า 90,000 ราย ซึ่งมีจำนวนมากที่สุดในประเทศ แต่ตลอดระยะเวลากว่า 30 ปีที่ผ่านมา กระบวนทางในการพิสูจน์สิทธิใช้ระยะเวลาที่นาน และมีหลายขั้นตอน จึงทำให้แต่ละปีมีผู้ที่ได้รับสิทธิเป็นจำนวนน้อย ทำให้กลุ่มพี่น้องชาติพันธุ์ ไม่ได้รับโอกาสในการได้รับสิทธิพึงมี ทั้งเรื่องสวัสดิการขั้นพื้นฐานของรัฐ สิทธิเรื่องที่อยู่อาศัย การทำมาหากิน การเดินทาง การมีส่วนร่วมกับภาครัฐและสังคม

เมื่อเดือนกรกฎาคมปีที่แล้ว ท่านนายกรัฐมนตรีเศรษฐามาที่จังหวัดเชียงราย พบกับพี่น้องชาติพันธุ์และให้คำมั่นว่า จะดูแลพี่น้องชาติพันธุ์ด้วยความเสมอภาค เท่าเทียม โดยสามารถอยู่ในประเทศไทยได้ถูกต้องตามกฎหมาย

โดยจะลดระยะเวลาและขั้นตอนการพิจารณาเรื่องให้สถานะการมีถิ่นที่อยู่ถาวรจากที่เคยใช้ 270 วัน ให้เหลือ 5 วัน ลดระยะเวลาการพิจารณาให้สัญชาติกับลูกหลานของพี่น้องกลุ่มชาติพันธุ์ จาก 180 วัน ให้เหลือ 5 วัน

ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา รัฐบาลเร่งผลักดันในทุกกระบวนการและทุกขั้นตอน  ผ่านการพิจารณาทั้งจากสภาความมั่นคงแห่งชาติ และคณะรัฐมนตรี เพื่อให้คำมั่นสัญญานั้น กลายเป็นจริงในวันจันทร์ที่ 30 มิถุนายนนี้ และหลังจากนี้ ทุกคำร้องที่ยื่นจะพิจารณาสามารถแล้วเสร็จภายใน 5 วัน 

ดิฉันต้องขอขอบคุณผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกคน ที่มีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาให้กับพี่น้องกลุ่มชาติพันธุ์  โดยเฉพาะกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ที่มีความตั้งใจในการผลักดันโอกาสและสิทธิอันพื้นฐานให้กับพี่น้องประชาชน 

ทุกๆ เวลาที่เสียไป คือ การพลาดโอกาสทางการศึกษา โอกาสในการทำมาหากิน และการได้ใช้สิทธิในฐานะบุคคลที่มีกฎหมายรับรอง แต่ในวันนี้ ลูกหลานของพี่น้องเรา จะได้กลายเป็นพลเมืองของประเทศ เป็นคนไทยภายใต้ระบบประชาธิปไตยที่มีสิทธิและเสรีภาพภายใต้รัฐธรรมนูญไทยค่ะ”

#พรรคเพื่อไทย #แพทองธารชินวัตร #ชาติพันธุ์ #สัญชาติไทย